“Ik vloog op een zaterdag naar Sri Lanka en de dag daarvoor had ik mijn diploma gehaald. Nu werk ik als verpleegkundige in de ouderenzorg. Mede daarom koos ik ervoor om een deel van mijn periode op de orthopedie-afdeling mee te werken; ik dacht dat dit wel aan zou sluiten op de ouderenzorg. Ik kwam er snel achter dat dit compleet niet het geval was! De mannen en vrouwen lagen gescheiden op een afdeling. Bij de mannen was er vooral sprake van ongelukken door werkzaamheden. Botbreuken, een val van hoge hoogte, motorongelukken met open worden. Die afwisseling is het leukst. Op de afdeling mocht ik heel veel doen. De hoofdarts was heel behulpzaam en vroeg me ook om aan te sluiten bij operaties. Dat krijg je in Nederland niet voor elkaar!”
“In mijn laatste week zou ik de Ayurvedic Medicine Experience doen. Dat werd uiteindelijk mijn vierde week omdat er nog een studente mee ging. Zij kon alleen die week. Dat was fijn omdat we er met z’n tweeën waren en omdat ik daarna nog een week meeliep in het gewone ziekenhuis. Dat voelde alsof ik nog even terugging naar mijn huis voordat ik terug zou vliegen naar Nederland.”
Wat houdt de Ayurvedische geneeswijze in?
“Tijdens mijn verblijf heb ik gemerkt dat de Ayurvedische geneeswijze eigenlijk uit twee dingen bestaat: een behandeling op basis van natuurlijke producten en er heel erg in geloven. De combinatie van kruiden en vertrouwen is heel helend voor de mensen die er in geloven. Als ik een behandeling zou krijgen zonder er in te geloven, weet ik niet of het zou werken.”
“Voor mij is het nog steeds een ver-van-mijn-bed show. Mensen komen binnen met een gebroken been en zij worden behandeld met kruiden. Toch moet deze methode wel werken. Er was een Amerikaans meisje dat in verschillende Europese ziekenhuizen was behandeld aan een probleem met haar rug. Ze had last van uitvalsverschijnselen en kon dus ook niet meer lopen. Na twee maanden in dit ziekenhuis in Sri Lanka kon ze alles weer. Haar vader geloofde er heel erg in en zij ook. Ze vertelde heel emotioneel en vol overgave over de effecten van de behandelingen. Je moet er voor openstaan.”
“Eigenlijk is de Ayurvedische behandelwijze als met alles in het leven: waar je van overtuigd bent, daarmee kom je verder. Het heeft een helende werking en hoe dat precies werkt, dat is de magie.”
Wat is anders dan de Westerse behandelwijze?
“Er komen eigenlijk geen technieken aan te pas. Er is geen technisch materiaal zoals een röntgenapparaat of MRI-scan. De arts wil dat de patiënt voor hem gaat staan en voelt aan het lichaam waar het probleem zit. Wonderbaarlijk genoeg weet hij alle problemen op te sporen zonder materiaal! Door de verhalen van de patiënt en door te voelen, weet hij bij een patiënt met rugpijn bijvoorbeeld precies welke ruggenwervel klem zit. Waarschijnlijk zit hij er wel eens naast, maar dat ik heb niet meegemaakt.”
“Er waren veel patiënten in het ziekenhuis die eens in de zoveel tijd terugkwamen. Er verbleven ook wel mensen wat langer, maar een stuk minder dan in een gemiddeld ziekenhuis. Het idee is om mensen zo snel mogelijk in een thuissituatie te zetten in plaats van in het ziekenhuis, dat bevordert het helingsproces. Die filosofie hebben we ook in Nederland. De arts kijkt naar het totaalplaatje, vraagt naar de thuissituatie en of ze rond kunnen komen. Hij behandelt niet alleen de fysieke problemen.”
“Je ziet dat de mensen daar echt heel dankbaar en gelukkig zijn. Ook in vergelijking met het ziekenhuis in Kandy. Bij de Ayurvedic Medicine Experience zijn ze heel gelukkig en tevreden met waar ze verblijven. De natuur om het ziekenhuis heen is heel mooi. Ik denk dat de omgeving ook een helende werking heeft. Je stapt uit je bed zo de natuur in! De relaxte sfeer en het ontspannen tempo daar helpen zeker mee. Familie mag ook in het ziekenhuis verblijven, dus je bent niet alleen. Dat is wel nodig, want er wordt veel beroep gedaan op familieleden. Waar in Nederland een verpleegkundige de patiënt wast, doet hier de familie dat.”
Hoe gaat zo’n behandeling in z’n werk?
“Je bent vier halve dagen in het ziekenhuis. De eerste dag kijk je vooral mee, daarna ga je ook zelf aan de slag. We hebben kruiden gehakt en gestampt! Het voornaamste medicijn is een mengsel van verschillende bladeren en een bepaalde houtsoort. Alles wordt zelf binnengehaald, we hebben bladeren moeten hakken met vlijmscherpe messen. Dat gaat dan allemaal in een hele grote vijzel om er een fijn mengsel van te maken. Het duurt een paar dagen voordat ze dat kunnen gebruiken.”
De behandeling gaat als volgt: op de wond of huid wordt eerst jasmijnolie gedaan. Daar komt het kruidenmengsel op en daarna wordt het afgedekt, vaak met karton en vervolgens een afgescheurd laken als zwachtel. Bij een botbreuk gebruiken ze bamboelatjes als spalk, ter versteviging van de breuk.”
“Ik heb bijna iedere dag meegeholpen met verbinden of alles er juist weer af halen. De verpleegsters deden het meeste uitvoerende werk, de arts liep rond om uit te zoeken wat er met de patiënt aan de hand was. Er werd altijd een gebed uitgesproken voordat de behandeling plaats vond. Ook wij moesten een zegen uitspreken als we meehielpen met de behandeling. Dat is weer heel erg dat geloof dat meespeelt.”
Hoe was de accommodatie & gids?
“We zaten in een guesthouse van Uncle (de kok van het Work the World huis). Zijn zoon Sen runt het huis en was onze gids. Hij ging altijd mee naar het ziekenhuis en bleef overal bij om te vertalen. Vaak hielp hij ook mee. Als bijvoorbeeld het kruidenmengsel op een wond was gedaan, moest dat afgedekt worden met zwachtels. Die zwachtels werden na gebruik gewassen en opgerold, Sen hielp daar altijd bij.”
“Ik hoor van veel studenten dat ze niet boeken omdat de back-to-basic setting ze wat teveel lijkt, bij een gezin in huis. Maar ons guesthouse was fantastisch. Je wordt meegenomen in de lokale traditie en manier van leven. Volledig. Zo vond ik het heel gek dat wij altijd eerder aten dan het gezin. Dat hoort bij hun cultuur en is een teken van respect, maar ik had het wel leuk gevonden om met het gezin te eten. Sen was net die week vader geworden en een van de activiteiten was dat hij ons meenam naar het ziekenhuis waar zijn zoontje lag. Dat was heel bijzonder.”
“De dokter heeft het ziekenhuis overgenomen van zijn vader. Hij heeft wel een reguliere opleiding gevolgd en is zich daarna gaan specialiseren in deze manier van behandelen. Hij woont naast het ziekenhuis en is elke week ook nog in twee andere ziekenhuizen te vinden: op woensdag gaat hij naar het ziekenhuis in Kandy en op zaterdag werkt hij in Colombo. Op zijn kantoor hangt ook een certificaat met handtekening van advocaten en andere artsen. Hij heeft verstand van zaken en doet dit vanuit een bepaalde visie.”
“De mensen die daar komen nemen altijd een klein geldbedrag mee om te offeren. Dat ligt dan op een blad van een boom. Zo’n pakketje kan wel eens weken op het bureau van de arts liggen. Patiënten offeren uit dank en respect, maar ze hoeven niet te betalen. Er zit ook een apotheek bij het ziekenhuis, daar maken de verpleegsters alle medicijnen zelf. Voor diabeten, voor hoofdpijn, voor alles.”
Wat deed je er allemaal voor activiteiten?
“Ze proberen zoveel mogelijk met je te doen in de middag, na je dienst. We zijn wezen zwemmen in een riviertje in de buurt en naar verschillende tempels geweest. De grootste hadden we al gezien, dus die hebben we overgeslagen. We hebben olifanten gewassen en iedere middag speelden we met kinderen in de buurt of we deden mee met een wedstrijdje cricket. Ook hebben we een boottocht gemaakt, waarbij Sen een hoed van leliebladen voor ons maakte en van de lelies zelf een ketting. Heerlijk allemaal.”
“We hadden ook veel tijd voor onszelf, mede omdat je, uit cultuuroverwegingen, absoluut niet zelf mocht meehelpen in het huishouden. Deze experience was een hele goede combinatie van ziekenhuis, ontspanning en veel van de omgeving zien!”
Wat heb je er van geleerd? En heb je nog tips voor andere studenten?
“Ik zou zo weer terug gaan. De Ayurvedic Medicine Experience was denk ik mijn hoogtepunt van Sri Lanka. Ik hou van reizen en andere culturen. De hokjesmaatschappij van Nederland staat me een beetje tegen. Hier sta je midden tussen andere mensen en gewoontes. Wij hebben thuis een hele luxe maatschappij en dan is het mooi om te zien hoe mensen hier gelukkig zijn met hele kleine dingen. Zo’n ervaring helpt je om gewoon je hoofd even leeg te maken.”
“Ik heb heel erg geleerd om te relativeren en dankbaar te zijn voor wat er in Nederland mogelijk is. Je bewust zijn van hoe goed we het hebben. Maar ook stilstaan bij hoe we wel eens kunnen doorslaan in dingen. Papierwerk bijvoorbeeld, of hoe steriel alles moet zijn. Ik heb geleerd om meer naar de patiënt zelf te kijken en niet naar de verplichtingen die daarbij worden opgelegd.”
“Andere studenten raad ik de Experience zeker aan. Je moet er voor open staan en alles op je af laten komen. Kansen aanpakken zonder bang te zijn. Met enthousiast zijn kom je al heel ver. De taalbarrière blijft er natuurlijk, maar ondanks dat wij de taal niet spreken was de arts ontzettend gastvrij. Zet een glimlach op en je bereikt al heel veel. Zeker als je voor vier weken of langer op stage gaat is het echt een aanrader. De Ayurvedic Medicine Experience is de echte way of life van Sri Lanka.”
Lees meer over onze verpleegkunde stage in Sri Lanka.
