2020
In december 2019 vertrok ik voor 3 weken naar Dar es Salaam! Ik was nog nooit eerder zo ver weg geweest en vond het dan ook ontzettend spannend. Toen ik daar (midden in de nacht) aankwam werd ik gelukkig al opgewacht door iemand van het Work the World team. Ik werd naar het huis gebracht, waar ik me al snel thuis voelde. Dat kwam vooral door de leuke huisgenoten, het aardige personeel en door het feit dat het huis van alle westerse gemakken voorzien is.
Het ziekenhuis waar ik ging werken is een vrij klein ziekenhuis, gefinancierd door de overheid. De patiënten komen voornamelijk uit de armere wijken in Dar es Salaam. Het ziekenhuis is geen onderwijsinstituut en er werken dan ook geen andere studenten. In Tanzania zijn er ook private Tandheelkunde klinieken maar die zijn erg duur en voor de meeste mensen daarom niet betaalbaar.
Op mijn eerste werkdag werd ik eerst aan iedereen voorgesteld en werd ik rondgeleid door de afdeling. De afdeling bestaat uit twee normale behandelkamers, een behandelkamer speciaal voor extracties (waarin alleen een stoel staat en een tafel met instrumenten), een wachtruimte en een tandtechnisch lab. Verder is er ook röntgenhok maar dat was op dat moment dicht omdat het apparaat stuk was en er geen geld kwam van de overheid om het te laten maken. Ze vertelden me dat patiënten voor röntgenfoto’s naar een ander ziekenhuis moeten. Dit kost de patiënten erg veel tijd en moeite en wordt daarom weinig gedaan.
Werkdagen hier zijn van 8.00 tot 15.30 uur en in deze tijd komen patiënten langs zonder afspraak. Meestal komen er tussen de 20 en 50 patiënten per dag. Alle patiënten komen met een probleem (meestal pijn). Periodieke controles en preventie zijn zaken die hier niet echt worden gedaan. Daar is simpelweg geen tijd en geld voor. Patiënten worden heel efficiënt behandeld. Één voor één worden mensen naar binnen geroepen. Er wordt dan gekeken naar de klacht, het beleid wordt bepaald (meestal extractie) en dan wordt er verdoofd. De diagnostiek was over het algemeen erg makkelijk. Cariës was meestal in een zeer vergevorderd stadium waardoor het goed zichtbaar is (vrijwel altijd met cavitatie). Vervolgens neemt de patiënt weer plaats in de wachtruimte zodat de verdoving kan inwerken. Als een aantal patiënten gezien zijn worden ze weer één voor één naar binnen geroepen om de behandeling uit te voeren.
Het extraheren gaat heel vakkundig en snel. Ik was erg onder de indruk van hoe goed ze dat hier kunnen. Er kwamen ook een aantal kinderen bij wie extracties gedaan moesten worden. De meeste kinderen waren heel bang en moesten vastgehouden worden (soms wel door drie man!). Ik had hier in eerste instantie wat moeite mee, maar al snel kwam ik erachter dat het hier niet anders gaat. Ook kwamen er een paar kinderen met een orthodontisch probleem. Een van de tandtechnici doet ook orthodontie. Plaatjesbeugels kunnen ze niet maken, maar ze kunnen wel een hoop met metalen draadjes en veertjes. Verder doen ze veel extractietherapie om ruimte te maken.
Wat mij opviel was dat de kennis van de tandartsen hier erg goed is. Het ontbreekt ze echter aan de juiste materialen. Vooral bij het vullen is dit goed te merken. Zo is was er geen waterkoeling bij de boor, de afzuiger werkte niet en de meerfunctiepsuit was ook stuk. Verder waren er geen wiggen of seperatieringen en er was maar één metalen matrijs bandje die heel lang was en duidelijk al vaker was gebruikt. Er zijn normaal drie verschillende vulmaterialen, namelijk composiet, glasionomeer cement en zink-oxide euganol cement. Het composiet was al een paar weken op dus nu werd GIC als blijvend vulmateriaal gebruikt en zink-oxide als tijdelijk materiaal. Alles moet uiteraard zelf nog gemengd worden op een glazen plaatje. De patiënten moeten zelf een flesje water kopen waarmee ze tussendoor kunnen spoelen om het slijpsel weg te spoelen. Droogleggen gebeurt met gaas. Ook bij wortelkanaalbehandelingen is het improviseren. Er worden namelijk geen röntgenfoto’s gemaakt, er is geen rubberdam en ook geen lengtemeter. Het bepalen van de lengte moet op gevoel worden gedaan.
Alle tandartsen spraken Engels, maar de meeste patiënten niet. Gelukkig waren de tandartsen en assistentes erg aardig en behulpzaam en hielpen ze me met de taal. Daarnaast kregen in het huis twee keer per week Swahili lessen waardoor ik mezelf steeds beter kon redden in het ziekenhuis. Ook kreeg ik steeds meer vrijheid om zelf behandelingen uit te voeren. Ik heb veel extracties uitgevoerd en een paar vullingen en wortelkanaalbehandelingen gedaan.
Naast alle avonturen in het ziekenhuis heb ik ook een erg leuke tijd gehad in het Work the World huis. We waren daar met een kleine groep studenten en hebben veel uitstapjes gemaakt. Zo hebben we zonsondergangen bewonderd op het strand, zijn we gaan stappen in een van de mooiste clubs van Dar es Salaam, hebben we een fietstocht gemaakt door de stad, zijn we naar een museum geweest en hebben we een weeshuis bezocht. Daarnaast was er buiten de stad ook van alles te doen. Zo ben ik op safari geweest en heb ik Zanzibar bezocht. Tanzania is werkelijk een prachtig land en alle mensen zijn ontzettend vriendelijk. Al met al was het een tijd om nooit meer te vergeten.
